Zakłady Południowe powtórnie oficjalnie uruchomiono 5 stycznia 1945 roku.
Kompleks infrastruktury skupionej wokół Zakładów Południowych wraz z osiedlem Stalowa Wola w dniu 1 kwietnia 1945 roku uzyskał prawa miejskie.
Kolejne 5 lat było okresem podejmowania prac nie związanych z produkcją specjalną, gdyż po latach wojny armia nie zgłaszała potrzeb rozbudowy potencjału obronnego.
20 marca 1948 roku, w dziesiątą rocznicę powstania, na wniosek załogi Zakłady Południowe otrzymały nową nazwę – Huta Stalowa Wola.
Podjęcie produkcji specjalnej w postaci sprzętu dla artylerii na licencji ówczesnego ZSRR nastąpiło w latach 50-tych minionego stulecia. W 1950 roku rozpoczęło w HSW działalność dzisiejsze 6 Rejonowe Przedstawicielstwo Wojskowe. Armaty przeciwlotnicze, armaty czołgowe, działa holowane i ciągniki artyleryjskie to zasadnicze produkty wytwarzane w HSW w latach 50-tych i 60-tych, przeznaczone głównie na eksport na rynki wschodnie. Na szczególną uwagę zasługuje tu produkcja armat D-10 przeznaczonych do najpopularniejszych na świecie po II wojnie światowej czołgów T-54/55, rozpoczęta w 1957 roku. Te produkowane w Polsce czołgi, wyposażane w kompletne działa lub lufy z HSW trafiały na rynki zagraniczne, kreując jednocześnie popyt na części zamienne. Kolejne wersje D-10 pozostawały w ofercie HSW do przełomu lat 80 i 90 ubiegłego stulecia.
Wraz z rozwojem HSW postępował rozwój miasta Stalowa Wola. Infrastruktura miejska powstawała i rozwijała się dynamicznie i na szeroką skalę szczególnie w latach 50-tych.
Lata 60-te i 70-te to czas wprowadzenia do produkcji i sprzedaży, również eksportowej, morskiej wyrzutni rakietowej przeznaczonej do montowania na pokładach okrętów desantowych. To „kamień milowy” w historii HSW, pierwszy krok w stronę działalności zakładu w obszarze artylerii rakietowej i marynarki wojennej. W ślad za wyrzutnią morską powstała w HSW lekka holowana wyrzutnia rakietowa.
Cenne doświadczenia oraz zaplecze infrastrukturalne w postaci nowoczesnego wydziału produkcyjnego (1969 rok), pozyskano w HSW w związku z przygotowaniami do produkcji bojowego wozu piechoty. Działania te, ze względu na podejmowane wówczas na szczeblu państwowym, decyzje dotyczące produkcji specjalnej, nie zakończyły się efektem w postaci uruchomienia produkcji, jednak wypracowany wówczas kapitał wiedzy i umiejętności, pozostał tu już na zawsze. Wydział stał się miejscem rozwijania nowej branży produkcyjnej HSW, którą od roku 1967 były maszyny budowlane. To kolejny kamień milowy w historii HSW – wraz z rozpoczęciem działalności w tym obszarze, z dokumentacją licencyjną na amerykańskie maszyny budowlane, do firmy wkraczały zachodnie technologie, siłą rzeczy stopniowo eliminując te pochodzące z radzieckiego przemysłu zbrojeniowego.
W 1972 roku zostaje utworzony Kombinat Przemysłowy Huta Stalowa Wola, przy jednoczesnym nadaniu statusu jednostki naczelnej w Kombinacie dla HSW.
Od czasu wdrożenia licencji na lekki wielozadaniowy opancerzony ciągnik gąsienicowy MTLB i uruchomienia w 1976 roku jego produkcji seryjnej, do roku 1990 był on przedmiotem eksportu do ZSRR w ilości łącznej ok. 6500 sztuk. Po roku 1980 powstało w HSW wiele pojazdów bazujących na jego konstrukcji: gąsienicowy transporter wielozadaniowy Piast, wóz zautomatyzowanego dowodzenia obroną przeciwlotniczą Łowcza, wóz ewakuacji medycznej Lotos, transporter inżynieryjny Durian. Tak jak wiele innych, nie wymienionych tutaj, nie osiągnęły one fazy produkcji seryjnej, ale stanowiły nieoceniony kapitał doświadczeń dla projektów podejmowanych w dalszej przyszłości. Na bazie modyfikacji MTLB powstały dwa warianty podwozia pływającego Opal. Te z kolei wykorzystano w kolejnych konstrukcjach: transporterach rozpoznania inżynieryjnego Hors, wozach pogotowia technicznego Mors, transporterach minowania narzutowego Kroton, artyleryjskich wozach dowodzenia.
Na ten sam czasokres przypada otrzymanie dokumentacji licencyjnej na samobieżną haubicę kal. 122 mm Goździk (1976 rok) oraz jej produkcja seryjna (1984-1991), przy czym eksport to ok. 73 szt. sprzedane do ZSRR, na potrzeby rodzimej armii wyprodukowano natomiast 529 szt. Był to ostatni w HSW wyrób na bazie licencji radzieckiej, a jednocześnie ważny dla Wojska Polskiego krok w kierunku zastępowania haubic ciągnionych – artylerią samobieżną.
Olbrzymia skala produkcji specjalnej i jednocześnie, wypełnienie istniejącego już wydziału, produkcją cywilną, stanowiło przesłankę do rozbudowy zaplecza produkcyjnego. W 1979 roku oddano do użytku kompleks produkcyjny, wybudowany i wyposażony w imponującym tempie, stanowiący bazę infrastrukturalną dla realizacji produkcji specjalnej HSW (tzw. Z-5).
Okresem przełomu w działalności HSW były lata 1989 i 1990, kiedy to – po likwidacji cenzury – podjęto pierwsze próby „samodzielnego” wyjścia na rynek z produkcją specjalną.
Ze względu na nowe realia otoczenia gospodarczego, nadszedł czas by rozpocząć proces „uwalniania” HSW od działalności nie związanej z profilem produkcji. W warunkach gospodarki rynkowej HSW nie mogła trwać w roli ośrodka – centrum dla wszelkiej aktywności społeczno-gospodarczej podejmowanej w Stalowej Woli i regionie. Za sprawą HSW powstały bowiem w mieście i regionie i funkcjonowały przez długie lata: szpital, przychodnie, dom kultury, hotele robotnicze, zajezdnie autobusowe z taborem transportowym, stadion, domy wczasowe, przedszkola, żłobki, wybudowano tysiące mieszkań dla pracowników.
W 1991 roku Kombinat Przemysłowy Huta Stalowa Wola został przekształcony w Grupę Kapitałową, a Huta Stalowa Wola stała się jednoosobową spółką Skarbu Państwa. W tym samym roku uchylono przyznany wcześniej dla HSW status przedsiębiorstwa przemysłu obronnego.
Okres 1991- 1997 to czas głębokiej restrukturyzacji HSW oraz poszukiwania drogi dla restrukturyzacji polskiej branży zbrojeniowej, czas decyzyjnego „zawieszenia” w projektach związanych z obronnością. W okresie przypadającym po rozwiązaniu Układu Warszawskiego (1 lipca 1991 rok), a przed wstąpieniem do NATO (12 marca 1999), sprawy związane ze zbrojeniem armii nie były priorytetowe. Wiele propozycji produktowych przedstawianych w tym okresie przez HSW z różnych względów nie znalazło akceptacji, jednak wypracowany tą drogą bagaż doświadczeń okazał się nieoceniony. Ważny był w tym aspekcie m.in. projekt hybrydowego rakietowo-artyleryjskiego zestawu przeciwlotniczego Stalagmit/Sopel, doprowadzony do etapu prototypu. Na uwagę zasługuje zarówno fakt samodzielnego budowania czy modyfikacji istniejących konstrukcji, jak i umiejętność integracji własnych rozwiązań z produktami innych wykonawców czy też pełnienie roli lidera koordynującego złożone projekty dla obronności i bezpieczeństwa.
Lata 90-te były dla HSW czasem nawiązywania współpracy biznesowej z zachodnimi producentami uzbrojenia, a tym samym – wprowadzania do firmy nowych standardów zarówno w sferze organizacyjnej, jak i produkcyjnej. Można wymienić tu m.in. szwajcarską firmę Mowag i austriacką – Steyer (prace nad kołowym transporterem opancerzonym), brytyjską – BAE Systems (działo kalibru 155 mm), szwajcarską – Oerlikon (automatyczna armata KDA). W tym czasie HSW stawiała pierwsze kroki w kierunku wypracowania nowej jakości współpracy z wojskiem, wyrażając gotowość do dostarczania i jednocześnie przejęcia odpowiedzialności za działanie kompleksowych systemów uzbrojenia, w miejsce pojedynczych produktów czy też komponentów.
W 2000 roku w ramach HSW S.A. wydzielono odrębną strukturę organizacyjną, skupiającą działalność związaną z produkcją specjalną tj. Centrum Produkcji Wojskowej.
Po „erze” dostaw wprowadzanych na uzbrojenie rodzimej armii MTLB oraz Goździków, w 2003 roku nastąpił długo oczekiwany przełom i przekazanie wojsku moździerza M98, zaprojektowanego od podstaw przez stalowowolskich konstruktorów w porozumieniu z użytkownikiem finalnym. Był to pierwszy krok HSW na drodze realizacji programów zmieniających oblicze polskiej artylerii i wojsk rakietowych, którą kroczymy po dziś dzień. Ten i kolejno tworzone produkty HSW można znaleźć w obecnej ofercie „dla obronności i bezpieczeństwa”.
